Accuracy และ Precision: ความแม่นยำ... กับ แม่นยำ? คำศัพท์สามัญช่างสำรวจ เมื่อต้องใช้กล้องสำรวจ Total Station

ผู้ใช้งานกล้อง Total Station ควรรู้ความแตกต่างระหว่าง Accuracy และ Precision

ไม่ว่าจะ งานเซอร์เวย์ รังวัด ทดสอบงานโยธา ล้วนแต่ต้องผ่านศัพท์ 2 คำนี้มาแล้วเหมือนพื้นฐานการรับน้อง
โดยเฉพาะคลุกฝุ่นอยู่กับกล้องสำรวจ Total Station, กล้องวัดระดับ, กล้องวัดมุม
แต่มั่นใจว่าจนปัจจุบัน ก็ยังมีหลายคนที่ยังไม่แน่ใจกับความต่างระหว่างคำว่า Accuracy และ Precision

Accuracy (ความถูกต้อง)

Accuracy หรือ ช่างแว่นชอบเรียกสั้น ๆ เองก็คือ “ความแม่น”
ถ้าอธิบายตามภาษาผมมันคือ การเทียบระดับความใกล้เคียงระหว่าง ‘ค่าที่เราวัดได้’กับ ‘ค่าจริงของสิ่งที่วัด’ ตัวอย่างเช่น

ค่าจริง = 5 , ค่าที่วัดได้ = 2 >>> Accuracy น้อย / แม่นน้อย

ค่าจริง = 5 , ค่าที่วัดได้ = 4.99 >>> Accuracy มาก /แม่นแล้ว! เอ้ย แม่นมาก

โดยความถูกต้องเหล่านั้นถือเป็นหัวใจสำคัญของการทำงานสำรวจเซอร์เวย์เลยก็ว่าได้
ดังนั้นค่า Accuracy จึงมีในทุก SPEC เครื่องมืองานเซอร์เวย์ ทั้งกล้องประมวลผลรวม
กล้องวัดระดับ หรือแม้แต่กล้องวัดมุมก็ตาม เพราะหากไร้ความถูกต้อง แล้วงานที่สร้างมา จะปลอดภัยได้อย่างไร

Precision (ความละเอียด)

คำว่า “ความละเอียด” มันเข้าใจยากสำหรับช่างแว่น เพราะอย่างงั้นเวลาที่ดู Precision
ผมจะนึกถึงการ “เกาะกลุ่ม” แต่ถ้าจะให้ซูมความละเอียด มันจะแบ่งได้เป็นสองส่วนอีก

2.1 เครื่องมือนั้นสามารถวัดได้หน่วยเล็กแค่ไหน?
– กล้องเซอร์เวย์บางตัววัดได้ซม. บางตัวได้มม. ยิ่งหน่วยเล็กแค่ไหน กล้องตัวนั้นก็ยิ่งมีความละเอียดมากเท่านั้น อันนี้ไม่ยาก

2.2 อันนี้จะคล้ายกับ Accuracy คือ เทียบระดับความใกล้เคียง ระหว่าง ‘ค่าที่เราวัดได้’ กับ ‘ค่าเฉลี่ยของสิ่งที่เราวัดได้’
–ตัวอย่างจากรูปบน เป้ายิงปืนที่ ผลการยิงกระจายกันแทบทั้งแผ่น แบบนี้เรียกว่า “ความละเอียดน้อย” หรือ ไม่เกาะกลุ่ม กันนั่นล่ะ

ตัวอย่าง Accuracy และ Precision ที่ดี

เป้ายิงเป็นตัวอย่างคลาสลิคตลอดกาล ให้ในการช่วยให้เข้าใจสองคำนี้แทนพี่ ๆ น้อง ๆ จะจินตนาการเป็นตอนที่เรากำลังส่องกล้องวัดระดับก็ได้

[เป้า A] = Accuracy สูง (ตรงเป้า) / Precision สูง (เกาะกลุ่ม)

[เป้า B] = Accuracy ต่ำ (ไม่ตรงเป้า) / Precision สูง (เกาะกลุ่ม)

[เป้า C] = Accuracy สูง (ตรงเป้า - มีจุดที่ตรงเป้ากลาง 2 จุด) / Precision ต่ำ (ไม่เกาะกลุ่ม)

[ Summary เนื้อหา ]

ศัพท์สามัญช่างสำรวจอย่าง Accuracy และ Precision เป็นสิ่งที่ควรเข้าใจให้ถ่องแท้ ก่อนเข้าสู่การเป็น #ช่างสำรวจ หรือวิศวกรโยธา เพราะไม่ว่าจะเป็น Accuracy (ความถูกต้อง) หรือ Precision (ความละเอียด) ก็ MUST LEARN และเข้าใจความต่าง ตามที่ช่างแว่นยกตัวอย่างในบทความ เพื่อพร้อมจับ #กล้องเซอร์เวย์ และลงพื้นที่จริงนะครับ

สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมหรือสั่งซื้อ กล้องสำรวจ total station กล้องวัดระดับ กล้องวัดมุม

ติดต่อ

@cstth